نجف آزادبخت شاعر کوهدشتی

استاد زنده‌نام “نجف آزادبخت” که از شاعران چیره ‌دست، و از پایه‌گذاران ادبیات شعر لکی بود، از طایفه‌ی آزادبخت شهرستان کوهدشت است.
از شاگردان بنام او می‌توان به “ترکه‌میر آزادبخت” که در مکتب خانه‌ی نجف پرورش یافت و ادیبی گرانقدر و ارجمند و بلند آوازه گردید، نام برد.
وی که ملقب به “امپراطور شعر لکی” است، در حدود قرن یازدهم هجری قمری در کوهدشت و و در روستای چم‌کبود علیا از تیره‌ی (مه‌میون) طایفه‌ی آزادبخت دیده به جهان گشود.
او عارفی آگاه، حافظ قرآن و شاعری بزرگ که لقب طی‌الارض بودن را به او نسبت داده‌اند‏.

▪نمونه‌ی شعر لکی:
(۱)
چراخم کاوان چراخم کاوان
یه‌ی تخش اندازی جرگ ژه لیم کاوان
من ری گم کرده ویل بی تاوان
ئو قابل صیاد جلد بی امان
سر دلیله رم سو نه سراوان
تازه آماوی ژه یانه باوان
دنیا وه چاوم چرخی ژاو چاوان
دیم قضا فتنه مست و خرامان
فردا روی محشر خلق جم مکاوان
الوت مپرسو ژه کمانداران
واو کسه گه «کال نازار» ملاوان
جرگ نه جگرگای دروینم تاوان
دعوی چوی من ئر مکن آوان
«نجف» کشته دس شای سیاچاوان.

(۲)
[بدر تمامن]
بیاض بیاضش بدر تمامن
یا قو یا قاقم یا نقره خامن
یا سیم یا حریر یا پرده گلن
یا مینای سرجوش بی مداخلن
یا دیبه قنیل طلای احمرن
شوان شوقشان طلای اخضرن
یا نار یا نارنج یا دوکه سیمن
یا سیف خوشبوی سرخ پا چیمن
قلف قامتش ما وای خیلانن
آشوی ولاتن گیرنده گیانن
یا تهفل کشته نطفه‌ی سالانن
کج نما حساو کج خیالانن
حقه‌ی ناف نه طرز مطلای چینن
پیروزه، سیمین نقش نگینن
یا حجره خامش مشک خام نو
مر گنج مخفی دیبای کیخسرو
پنهان کرده سر گنجان غنون
کلافش مصاف عارفان عیون
جفت ران ژه طرز حوت دریایی
ابیضی وه عزم عزای شیرماهی
یه نجف واتش واو وصف زامه
کشته بیم وه دست ئو نو شمامه.

گردآوری و نگارش:
#لیلا_طیبی (رها)