رئالیسم

سلام سینا جان
اابته اینها که جمع آوری کردی بسیار با ارزش است . اما دو مشکل هم دارند . یکی اینکه کلا نه فقط در این سایت ، بلکه در سایتهای دیگر هم کاربران کمتر به مطالعه ی بخش مطالب رغبت می کنند . و همین دلیلی شد که خود بنده ده مطلب فرستادم ( پیرامون شعر ) و دیگر ادامه ندادم . دوم اینکه هرچند جوانی ات را نمی توان فاکتور گرفت ، اما فکر می کنم به جای نقل قول ، حرف و نظر خودت را بنویسی شاید پسندیده تر باشد . چون می دانم که دستکم در برخی مباحث ادبی و فکری خودت صاحب نظر هستی
مثلا همین رئالیسم ، صرف نظر از آنچه دیگران گفته اند ، بنده معتقدم جریانات سوسیالیته هم در آن بی تاثیر نبودند . ( حتا بسیار پیشتر از انقلاب ۱۹۱۷ ) چون هنر مختص و تریبون طبقه ی فئودال و بعضا متوسط بود . و همه ی رمانهای قرن ۱۷ و ۱۸ در واقع داستان زندگی و باشندگی کنت ها و ارباب ها و لوک ها و سر ها و خلاصه خواجه های زمین دار است . اما در ابتدای قرن ۱۹ هنر با طبقات فرودست آشتی کرد و به زندگی آن ها راه یافت و ما دختر کبریت فروش و کلبه ی عمو تم و بینوایان و … را خواندیم .
از این ها که بگذریم اگر از دریچه ی هگل هم بخواهیم این تحولات را بررسی کنیم ، متوجه می شویم تبدیل و تغییر رومانتیسم به رئالیسم در واقع اجتناب ناپذیر بوده و این چرخه ی دیالکتیک برای رسیدن به خودآگاهی لازم است .

سلام و درود بر شما
به نظر بنده، اندیشه‌ های انتقادی‌ و رهایی‌ بخش در دنیای امروز دو پایه دارند، یک پایه اقتصاد سیاسی مارکس است یا بازسازی آن که امروزه به این بازنگری “سوسیال دموکرات” میگویند، و دیگری “رئالیسم انتقادی دیالکتیکی”. اولی در وهله‌ ی نخست مفهوم سرمایه و نظام مقولاتی آن و همچنین روش‌شناسی مارکس را توضیح میدهد و دومی وضع سرمایه‌داری را “دیاگنوستیزه” میکند و به ما از چند و چون عملکرد یا ناتوانی سرمایه، نحوه‌ ی فعالیت و یا باز ایستادن سازوکارهای آن از عمل میگوید. رئالیسم انتقادی دیالکتیکی (و گفتگوی مداوم باسکار با هگل و تمام سنت‌ های فلسفی) نیز که درگیر نبرد های سرنوشت‌ سازی در قلمروی فلسفه‌ ی علم، دیالکتیک و تعریف چیستی و چگونگی رهایی بشر بوده و هم‌ زمان از نبردهای سرنوشت‌ سازی می‌ گوید که پیش رو داریم. هر دو رویکرد انبار مهمات منحصر به‌ فرد خود را برای ساختن جهانی دیگر به روی ما باز میکنند. ناگفته نماند که من هر اندیشه‌ ی رهایی‌ بخشی را به نوعی مرتبط با این دو رویکرد می‌دانم از جمله مطالعات مربوط به شهر و جامعه، جغرافیا، رویکرد اقتصادی و سیاسی، فضامندی و کنشمندی و و و.
با اینهمه اما نقدی هم به این مقوله دارم: اول اینکه رئالیسم سوسیالیستی را متفاوت با اصل رئالیسم می دانم و معتقدم کلا جریانات انتقادی و انقلابی در نوع نگرش سیاسی‌–اجتماعی از نوع کنشمند و تاریخ نگری و جهانبینی، با مکاتب هنری‌ و ادبی از همان جنس تفاوت آراء دارند.
و بعد اینکه به نظر می رسد فلسفه ی رئالیسم باتوجه به تاکیدی که بر تجربه گرایی آن هم از نوع حسی و ادراکی دارد اما بخشی دیگر از تجربه ی انساتی را نایده می گیرد. بنابر عقاید برخی رئالیست ها مانند “راسل” فقط به اطلاعات و داده های سخت یا همان واقعیات خالص می توان باور داشت و این درحالی است که همه ی آن داده های نرم یا همان اطلاعات حاصل از  احساسات، هبه بنظر می رسد. در واقع اعتقادات، هیجانات، باورها، شهود و… رابه حساب نمی آورند.
از نظر آنان هرچیزی که در این جهان وجود دارد قابل اندازه گیری علمی است. درحالی که احساسات و انگیزه ها که بخش مهم و حیاتی از تجربه ی انسانی میباشند را دارای مشکل قابل اندازه گیری علمی نبودن می دانند و اغلب نظریات خود را صفر و صدی از نوع چکشی مطرح می کنند. علاوه برین برخی دیگر مخالف این نکته اند که دانش می تواند کلیدی برای یک جامعه ی بهتر باشد و معتقدند که بسیاری از مشکلات مانند فقر با علم قابل زدودن نیست. بنابراین به نظر می رسد که جنبه های روانی و روانشناختی انسان هیچ ربطی با عقل و منطق و متدهای علمی که مورد ستایش رئالیست هاست ندارد و این اعتبار رئالیسم را به چالش کشیده است. بنا بر دیدگاه رئالیست ها، آنان دراین زمینه در مقابل نقد منتقدان قابل دفاع نیستند ؛ (اگر نگوییم این باورها می توانند نتایجی منفی برای روابط اجتماعی یا تعلیم و تربیت به ارمغان بیاورند) دست کم دفاع محکمی تا به امروز عرضه نشده و ارائه نداده‌اند. شاید بخاطر همین نقد و عدم پاسخگویی بود که مکتب “سورئالیسم” از دل نگرش های “پسامدرنی” بیرون آمد و پس از آن با ظهور پست مدرنیسنم، با مدرنیسم و رئالیسم در یک دیالکتیک (سنتز) قرار گرفت.
با تشکر از شما🌺