🍃🌷🍃به پایگاه ادبی شعر پاک خوش آمدید 🍃🌷🍃

 چشم زخمي زده بر پيكرِ ماهت، چشمي

(ثبت: 207) آبان 20, 1394 

نوع شعر: خوشه اي يا متغيّر

گريه بس كن،
كه من از كوي سحر مي آيم
شاد زي دخترِ گل،
با بهارانم و با موجِ خبر مي آيم
خبري هست پسِ پرده ،
كمي صبر ،
سحر مي آيد
«
چشــم زخمي زده بر پيـــكرِ ماهت، چشمي
كرده آزرده عجـب چشـمِ سياهت!! ، چشمي

صبر كن، زخم تو را دست دلِ من به دعاست
از خـدا باد … شود پشــت و پناهت، چشمي
»
گريه بس كن
خطر از گوشه ي چشمِ تو گذشت
چه دعايي ز دل عاشقِ ديوانه ي چشمِ تو گذشت…!!
صبر كن،
مژده ي ارباب نظر مي باشد:
«شب به پايان شد و غم مي رود و
موسم شادي در راه…»
«
عشق خوانيِ سحـر مي شــنوم، باور كن
رونق از عشق و هنر مي شنوم ، باور كن

من نه از خـود سخني گفته، خدامي داند
نغمـه از جاي دگــر مي شـــنوم، باور كن

١٨ آذر ١٣٩٣ طارق خراساني
پ . ن
شعر خوشه ای را حقیر ابداع کرده و در سال 1364 به حضرت استاد حمید سبزواری گفته بودم که چنین قصدی را دارم ، اما در حین سرایش مثنوی عشق به علت اشتباه وزنی، این قالب که حاوی تمام قالب های شعری ست آفریده شد.
خاطره تلخی هم دارم و آن اینکه چند ماه پیش مقاله ای نوشتم و از شعری که متاسفانه در اکثر وبسایت ها و وبلاگ ها به نام مولانا ثبت گردیده بود شاهد مثال آوردم که مولانا شعر خوشه ای را قبلاً سروده است و دیری نگذشت که دانستم آن شعر متعلق به شاعری معاصر و نمایش آن بصورت گسترده در فضای مجازی، هدفمند بوده است …
در هر صورت اینگونه رفتار های زشت در فضای مجازی فراوان است و درس عبرتی برای بنده شد تا احتیاط بیشتری نسبت به مطالب درج شده در این فضا داشته باشم .
دشمنان بخیل هم منتظر خطاهای اینگونه ی ما هستند تا از کاهی کوهی ساخته و بر سر شاعر فرود آورند.

نقدها
  1. سلام و عرض ادب شاعر گرانقدر جناب استادطارق خراسانی

    شاعرانگی کلام مهم تر از قالب است اما نه به این معنا که برای آفرینش  فضاهاو فرصت های  جدید تلاشی صورت نپذیرد این تلاش ستودنی است پراکندگی و آکندگی در شعر خوشه ای این برداشت حقیر است جمع این دواز نظر ساختاری به معنای اخص تعریف ساختاری   اگر محال نباشد نزدیک به محال است در بین سایر اشکال شعری پس از سپید یعنی سه گانی / زلال / خوشه ای و… / سه گانی با موفقیت بیشتری همراه بوده است یکی از رویکردهای شعر امروز می تواند یا به تعبیر ی بایستی کوتاه بودن کلام باشد که مبحثی موازی و مکمل ایجاز در فشردگی ایماژاست که امتیازی اشتراکی برای تمامی شکل هاست شاید یکی از علت های موفقیت سه گانی کوتاه بودن آن است در نمونه های خوشه ای بسیاری زیبای حضرت عالی چنین اصلی رعایت نمی شود ضمن آنکه آرایه ها ی ادبی در اشعارتان کمرنگ هستند ناگفته نگذارم شرح پدید آورنده شعر خوشه ای را با دقت خوانده ام و با اشتیاق پی می گیرم و برای این شکل نوظهور آرزوی موفقیت دارم بی شک  در طول این نسیه که به بخش نقد می فرستم گزافه گویی نیز وجود دارد که به یقین اینهمه را به نقد وجود نازنین و بزرگوار خودتان تحمل می فرمایید و یکسر به حساب بیابان نشینی ام می نویسید یعنی نمی نویسید و درجا خواهید بخشید سپاس

    • طارق خراسانی

      آبان 21, 1394

      با سلام و درود خدمت حضرت جندقی عزیز
      بنده خود از طرفداران پروپاقرص نقد هستم و به نقد دوستان ارج می نهم.
      امشب در مجلسی بودیم که تنی چند از شعرای گرامی حضور داشتند و عین مطالب حضرتعالی را برای شان خواندم و سپس به دفاع از شعر خوشه ای برخاستم.
      جناب جندقی عزیز یکی از دلایل آفرینش شعر نو این بود که وزن و قافیه برای شاعر دست و پا گیر بوده و قافیه سد راه بیان احساس شاعر تشخیص داده شده بود.
      در شعر خوشه ای شاعر برای سرودن منظومه های بلند ملی – مذهبی و عاشقانه با هیچ محدودیتی مواجه نمی شود و از طرفی به قول حضرتعالی و جناب درویش عزیز شعر به سوی کوتاه شدن حرکت می کند و می بینیم که در سپید، سه گانی ، پریسکه و هایکو این واقعیت به چشم می خورد و این هم خوب است و هم بد. خوب از این جهت که هر چه کلام کوتاه تر شود شیوایی غوغاگری خود را آغاز می کند و این کوتاه ها برای غزل سرایان نعمت بزرگی ست مانند شعر نو که شعر کلاسیک را لباس نو پوشاند و امروز می بینیم چه غزلیات نو و زیبا آفریده شده اند و در نئوکلاسیک و پست مدرن غوغایی عجیبی دیده می شود.
      و بد بدین جهت که شاعران جوان ما آرام آرام با شعر کلاسیک فاصله گرفته و توانایی های خود را برای سرایش غزل و قصیده و رباعی و غیره به مرور زمان از دست خواهند داد و این یک فاجعه ی بزرگ است.
      امشب در مجلس به دوستان عرض می کردم آیا می شود که بگوییم تمام شهر را رنگ آبی کنند؟ و یا همه یک نوع غذا میل  و یا تنها یک میوه تناول کنند؟ جواب قطعاً منفی ست سلیقه و ذائقه ها فرق می کند و هر کس نوعی رنگ و غذایی را می پسندد در شعر هم چنین است ، امروز ما در کنار سه گانی، غزل  که با شتاب به پیش می رود را داریم و یا برخی از استادان گاه گاهی قصیده سرایی می کنند و حوزه ی شعر و ادب به تمام قالب های شعر احترام گذاشته و جامعه بدان نیازمند است .
       با آنچه گفته شد می خواهم نتیجه گیری کرده و بگویم اگر کسی خواسته باشد یک منظومه بلند را آغاز کند آیا باید مانند شاعران کهن از مثنوی سود ببرد؟آیا نمی شود مانند غزل مثنوی که بنده آن را نوعی شعر خوشه ای می دانم  شاعر در مابین 100 بیت مثنوی ناگهان از یک رباعی، یا غزل و شعر سپید و دیگر قالب های شعری سود ببرد؟
      اکنون نمونه های از شعر خوشه ای که از کتاب چشم سوم استخراج را به استحضار حضرتعالی می رساند تا ببینید چقدر برای بیان مقصود کارآمد بوده است .
      باید گفت که کتاب چشم سوم دارای 2500 بیت می باشد که عمده ی ابیات مثنوی بوده و حدود 20  غزل و چندین رباعی و چند مورد شعر نو و سپیدده  به درستی در آن نقش آفرینی کرده اند.
      صفحه ٨٨ – بخش يكم – گفتگو با قطره آب
      در ادامه روشن بيني قطره آب اين ابيات آمده است:
      ….
      غرب تسخيرِ خردمندان شود
      جايگاهِ عزت و ايمان شود
      «ما سميعيم و بصيريم و هُشيم
      باشما نامحرمان ما خامُشيم »
      »
      هر چند كه گفت شخصِ حيدر
      در ديده ي ماست ان مصوَّر
      از سوي شمال همّتِ عشق
      آيد به جنوب عزِّت عشق
      «
      ايزد دانا به ما فرموده است
      كار روباه جهان بَد بوده است
      او دريده سينه ي مرغان عشق
      ديده خواهد شد ز ما طوفان عشق
      اگر دقت شود وزن تغيير مي كند و دوباره به حالت اول باز مي گردد
      حال يك بخش ديگر از مثنوي عشق:
      صفحه ي ١٥٦ و ١٥٧ كتاب چشم سوم
      اين جهان جاي ستمكاري مباد
      جاي تهذيبِ نفوس است از فساد
      از خليل آموز آن بالندگي
      نيست در راهش كه سر افكندگي
      تو رها كن خويش را در دست عشق
      هستِ تو گردد نگارا هستِ عشق
      »
      شرف را چو ديدم به نان داده اند
      به ناچيز دُرِّ گران داده اند
      به دلبر بگفتم بگو چاره چيست؟
      بفرمود چاره بجز باده نيست
      شبي باده با نام دلبر زدم
      طلاق دو دنيا به دفتر زدم
      «
      بخل يوسف را برد در قعرِ چاه
      در پناه حق سر آرد بي گناه
      عشق آنجا ضدِّ آن افكارِ پست
      در كنارِ يوسفِ عاشق نشست
       مي بينيم شعر خوشه اي در اينجا باعث وحدت دو وزن شده و تنوع خوبي را هم بوجود آورده است.
      در صفحه ١٩٠
      بخشِ سخن با آقاي اوباما:

      گر كه تغيير جهان داري به سر
      خويش را در منزل تغيير بَر
      »
      [١] Change for me change for you stop the war
      گفته بر انسان چنين پروردگار
      دين چراغ  و تو چراغ افروز باش
      اين چنين در عرصه ها پيروز باش
      «
      [٢] I have been to” Gaza”Mr obama
      بود آنجا خون و خاكستر چرا…؟!!
      [٣] Moslem’ has been ” Obama” put to trump’s
      ميجوٓد قاتل به آرامي آدامس!!
      ديدي آخر خلق را خود در جهان
      ني لنين ، ني ماركس شد آئينِ شان
      صفحه ١٢٢
      مي سرايم اي نگارا شعر روز
      چشم خود از گفته هاي من مدوز
      »
      وقتي دروغ
      قامت خود راست مي نمود
      و راست
      قامت خود را شكسته ديد
      با گريه گفت
      يك از كاروانيان:
      « با كاروان هيچ
      با همرهان پوچ
      ما را چه كس به منزل مقصود مي برد؟»
      «
      يازده سپتامبر باشد يك دروغ
      يك جنايت وز بلاهت يك نبوغ!!
      ….
      صفحه ي ٢١٥ و ٢١٦
      ….
      آسمان دين نبودش آفتاب
      گر نبود آن شاهدان انقلاب
      در رباعي هاي من نقش شهيد
      يك حماسه از ادب را آفريد
      «
      از لاله ي سرخ نغمه اي بشنيدم
      نقاش شدم،  ز ديده خون پاشيدم
      نقاشي داغِ دل به پايان برسيد
      تصويرِ شهيد را به دفتر ديدم
      »
      باز مي آيد به يادم شعر ناب
      شعرِ زيباي طلوعِ افتاب
      گلرخان ، خورشيد را باور كنيم
      بندكيِ حضرتِ داور كنيم
      هفده شهريورِ پنجاه و هفت
      مانده در انديشه، از يادم نرفت
      دوست دارم اُمَّتِ اميد را
      آب را، آيينه را، خورشید را
      يادم آيد از ستم وان شامِ درد
      از زنانِ شير دل ، روزِ نبرد
      عشق، چشمش خوانگاه ژاله بود
      ژاله ميداني كه پُر از لاله بود
      در خياباني كه خون جوشيده بود
      فاطمه در فاطمه روييده بود
      تا از اين رَه ما كجا شوئيم دست
      راه بايد رفت و بُت ها را شكست …
      التماس دعا
       
      ……..
      پ . ن
      [١] . من و تو باید خودمان را تغییر بدهیم ، جنگ را متوقف کن
      [٢] . آقای اوباما من غزه را دیدم
      [٣] . اوباما ، مسلمان کارد به استخوانش رسیده – put to trump’s یک اصطلاح انگلیسی ست – کارد به استخوان رسیدن.

      • سلام و عرض ادب مجدد دگر اندیش ارجمند  جناب استاد طارق خراسانی

        این رشته سر دراز دارد پاسخی که با فروتنی ارایه فرموده اید را پی رنگ تعریف پدید آورنده می دانم شعر خوشه عنوان مناسبی دارد به قول استاد سخن سعدی نمی دانم که متن نامه چون است ؟ همی دانم که عنوانش به خون است" در نمونه ای که از چشم سوم شاهد مثال آورده اید مشکل ساختاری در قسمت هایی  خود نمایی دارد اما در قسمت مثنوی انجا که لنگه های لاتین را تضمین فرموده اید با کیفیت تمام بدون تملق با رویکردی متفاوت در شکل کار روبرو شدم هم با تعریف ساختاری سه گانی موزون کلاسیک ) یکی از سه  شکل سه گانی ) و هم با تعریف شکل مثنوی قافیه قراردادن دولنگه و هم با مفرد لاتین به شکل خوشه ای نیز عینیت کامل بخشیده اید این همان  پراکندگی و آکندگی است که در نمای بیرونی شعر خوشه باید پرورش یابد و به تشخص و برجستگی و هارمونی برسد محتوا و البته شعاری بودن شاید پیوند ناگسستنی در سروده های خوشه ای دارند گویی که در غزل به خصوص به تعریف اخص جانمایه چنین امکانی فراهم نیست باز هم آرزوی موفقیت دارم سپاس

نظرها 19 
  1. درویش دولتی

    آبان 22, 1394

    شرمنده که بیخود دخالت کردم وناراحتتون کردم. جسارتمو ببخشید ودرود وبدرود .یاحق

    • طارق خراسانی

      آبان 22, 1394

      سلام درویش جان

      طارق و ناراحتی؟

      مگر شما چه فرموده اید که بنده ناراحت بشوم

      خدا شاهد است از نقد  ناراحت نشده و نخواهم شد و افرادی که مطالب بنده را نقد می کنند را  از بهترین دوستان خود می دانم.

      تصدقت

  2. ابوذر

    آبان 22, 1394

    با سلام و عرض ادب و هزاران درود عاشقانه بر شما استاد عزیزتر از جانم ….مث همیشه شعر های شما رو خواندم و لذت بردم هر چند از ذوق شاعری بی بهره ام …چه بسا کلام بهانه هستند مهم خود شما و زیبایی تفکر عاشقانه شماست که اینچنین خلق هنر میکنید و ما هم درس معرفت و عشق میگیریم از کلام شما ….گل که نه گلستان تقدیم شما استاد عزیزم

  3. سمانه تیموریان

    آبان 22, 1394

    سلام و عرض ارادت استادعزیزم

    بسیارزیبا و دلنشین مثل همیشه

    می آموزم در محضرتون

    شاد و سالم باشید

    زود هم برگردید دیگه 

    • طارق خراسانی

      آبان 22, 1394

      با سلام و درو.د

      سپاس از حضور سمانه ی مهربانم

      در پناه خدا………………………………………………………………

  4. نگار حسن زاده

    آبان 22, 1394

    سلام و عرض ادب و احترام پدر عزیزم

    خوشه ای بسیار نابی آفریدید

    بی نهایت زیبا بود

    ضمنا جسارتا عرض می کنم که ذائقه مخاطب رو شاعران عوض می کنند

    یعنی اینکه بگیم الان همه شعر کوتاه می پسندند و هایکو و…. اینا برمیگرده به خود شاعر…اینکه ما چی عرضه کردیم تا مخاطب چی تقاضا کنه

    کوتاه کردن متون ادبی و داستان و شعر به ضرر ادبیات ماست….ظرفیت زبان ما انقدر زیاده که ما با انواع و اقسام قالب های بلند و کوتاه بتونیم مخاطب رو راضی نگه داریم و می تونیم چندین قالب جدید ارئه بدیم

    به نظر من قالب های بلند شعری باید به مراتب بیشتر ازقالب های کوتاه عرض اندام کنند چون امکان نشون دادن ظرفیت های زبانی ما در این قالب ها خیلی بیشتره

    حتی امکان تنوع و ابتکار تو انواع قالبهای بلند هست که نشانگر زیبایی های زبان ملی ماست

    نمونه اش رو تو این سایت در ابتکار عمل استاد حاج محمدی در چهارقافیه بودن غزل یا استفاده از ردیف عذاب و ازآب دیدیم

    قالب خوشه ای هم اگر چهارچوب مشخصی براش تدوین کنیم می تونه به کمک ادبیات ایران بیاد

    و عرض آخرم اینکه اگر خواندن اشعار بلند خارج از حوصلۀ مخاطب امروزیه زنگ خطری به جامعۀ ادیبان هستش

    با پوزش از تمامی عزیزان  وسروران گرانقدر

    موفق و سربلند باشید

    • طارق خراسانی

      آبان 22, 1394

      سلام به اعظم الشعرای ایران

      سپاس از حضور گرم و زیبای تان

      در پناه خدا…………………………………………………………….

  5. امیر دادوویی

    آبان 24, 1394

    جناب طارق خراسانی درود برشم

  6. علی رفیعی

    شهریور 24, 1397

    سلام و عرض ادب استاد

    بسیار زیباست

    دستمریزاد

    در پناه خدا

    • طارق خراسانی

      شهریور 24, 1397

      سلام و.درود 

      سپاس از حضور گرم آن حضرت 

      در پناه خدا 

  7. Z .M

    شهریور 24, 1397

    درود برشما جناب استاد خراسانی بزرگمهر

    بسیار زیبا و عاالی

    دستمریزاد

    در پناه حق

    • طارق خراسانی

      شهریور 24, 1397

      سلام و.درود بر خانم میرزایی عزیز

      از حضور مستمر و موثر شما تشکر می کنم 

      در پناه خدا شاد  زی

  8. اسماعیل علیخانی

    شهریور 24, 1397

    سلام استاد

    درباره ی بد گویان و بدطینتان و به قول شما همان دشمنان بخیل خدمت شما عارضم از کنار آنها بدون عکس العمل گذشتن آرامشی شیرین در انسان پدید می آورد عجیب

    همین که یک سر و گردن بالاتر از بخل آنها بیندیشیم لذت بخش و آرام کننده ی روحست

    من هردو را آزموده ام در جوانی حاضر جوابی و برخورد و انتقام و کشمکش را

    و اکنون چند سالیست گذاشتن و گذشتن و گذشت را

    این یکی شیرین تر و دلنشین تر و برای آرمش روح و روان بسیار مفیدتر

    • طارق خراسانی

      شهریور 25, 1397

      سلام و درود بر جناب علیخانی عزیز

      بنده هم سال ها به همان سمت و سویی رفته که حضرتعالی بیان داشته اید .

      سپاس از حضور گرمتان 

      در پناه خدا 

  9. احمد نوری

    شهریور 25, 1397

    عرض ادب و احترام استاد خراسانی

    در محافل اادبی و شعر همواره نا ملایمتها و سرقت ادبی و ……….   همواره بوده 

    وخواهد بود  رسالت ما محاقطت از فرهنگ و ادب این مرز و بوم است  که شما استاد فرهیخته

    الحق در این حوزه پیشتازید خداوند به شما توفیق روز افزون عنایت فرماید

    • طارق خراسانی

      شهریور 25, 1397

      سلام و درود بر استاد نوری

      سپاس،از حضور گرمتان 

      در پناه خدا 

بستن فرم


سلام و درود
بسیار زیباست
سپاس از حضورتان
لذت بردم
شادکام باشید
در پناه خدا