کارگاه اول

چنانچه دوستان، سوال یا پیشنهادی در مورد کارگاه داشته باشند
می توانند ذیل همین مطلب مطرح نمایند
امید که با تبادل نظر و همفکری اعضای انجمن
نشست های گروهی پرثمری را در کنار یکدیگر تجربه کنیم
🍃🌸🍃

باسلام
و درودها فراوان
بر
بانو عسکری گرامی

بسیار مایه خرسندی و خوشحالیست و سپا سمندی از
تلاش و کارهای ارزنده ی حضرتعالی
در سایت گرانبار پاک و ایجاد این کارگاه شعر و نقد و نظر
شایسته و مبارکست انشاالله
در پیشبرد تعامل و تبادل افکار اعضای محترم انجمن ادبی شعر پاک ودیگر مخاطبان
باشد که به حول وقوه الهی مددرسان شود در زمینه ادب و ادبییات
و بویژه نقد و نقد پذیری که مایه ارتقای شعر و تعالی افکار و علم و عمل مان
گردد
در مقابل سخن حق
و نقد درست متواضع باشیم و به
اعتلای خود و شعرمان کمک کنیم
چون بی نقد و نظرهرچیز در ابتر خود خواهد ماند

با ارادت 🌺🌺🌺🌺🌺🍃🍃🍃🍃🍃

سلام و احترام،
خدا قوت،
بسیار خوب است.
آیا در کارگاه می توانیم اشعار قبلی مان یا اشعاری را که قبلا سروده ایم و ارسال نکرده ایم، بفرستیم؟

سروشی به نام بر سرِ صید:

قایقِ روز را به شب می بُرد/
تشنه در موج های تب می مُرد/
از دل و دیده اش رَکَب می خورد/
بر سرِ صیدِ ماهیانی چند.//

(مدّ نظر شاعر: هر دو معنای ظاهری و کنایی شعر)

سلام

دو بیتی :

1

ای بشر خاکی به اخلاصی مرا
خوان شبان روزی ز غیر از من جدا

روزیش را می کنم تضمین اگر
او مرا تنها بخواند هر کجا

2

ای به تقوا متقی پرهیزکار
بینِ خلقی همنشین با کردگار

خالقی را حمد گویی روز و شب
آخرت را یاد ، از دنیا فرار

ولی اله بایبوردی

بسیار عالی
ارزشمند و در خور تأمل
دست گل تان درد نکند.
🌺🌺🌺🌺😘

با سپاس و تشکر از فراخوان انجام گرفته به عرض می رساند که تجربه اینگونه کارگاه ها را در فضاهای دیگر داشته ام و می دانم که بسیار تاثیر گذار بوده و بر وفاق عزیزان عضو سایت ارزشمند شعر پاک می افزاید.
البته بزودی نوشته های خود را با خوانش خودم به حضور تقدیم خواهم کرد ضمنا خواهشمندم مراحل ارسال تصویر و نوشته را در این کارگاه واضح تر بیان بفرمایید . چون مدت زیادی است که از این دست فعالیت ها نداشته ام ، مسیر را فراموش کرده ام با سپاس از شما

با سلام خدمت اهالی محترم شعر پاک
بسیار ایده جالبی است این کارگاه و دورهمی های وابسته به آن و البته نقدهای جان افزا ……قطعه ای دارم تقدیمی به کارگاه اول:
**************
**************

کفتارها
رویای شب را
به نان روز می فروشند
و پرندگان نان روز را
می بخشند
تا رویای شب را
پرواز …………………..

****************
****************

سلام…امیدورارم موفق باشید…🌷

بسیار عالی👏👏👏
کاریست موثر پسندیده.
یک سوال:
تعداد ابیات محدودیتی ندارد؟

درشب و روزشطرنجی چشمان ِشهلایت
سربازم
به عشق
کشته می شوم…
به لحظه
به فرمان کیش ومات فریبای پلک

سلام و عرض ادب خدمت بانو عسکری عالیقدر و اساتید و دوستان ناب در سایت وزین شعر پاک ؛

بسیار خوشحالم که در این مجال ادبی با دوستان عزیز همراهم

بانوی بزرگوار و مدیر عالیقدر بانو عسکری ، با بزرگمنشی و لطف سعی در اعتلای ادبی اعضای سایت دارند و این امر جز با همکاری و اتفاق عزیزان میسر نخواهد شد.
لذا از یکایک دوستان و اساتید درخواست همراهی و مساعدت دارم.

از عوامل دیگری که باعث پیشرفت خواهد شد و به ارتقای ادبی دوستان می انجامد ، نقد خالی از غرض و منصفانه آثار ارسالی است. این امر جز با یاری اساتید عزیز و بزرگانی که عمری در این راه گذارده و مویی سپید کرده اند میسر نخواهد شد. در این راه از دوستان عزیزی هم که اشعاری در موضوع کارگاه ارسال میکنند تمنا دارم در صورت نقد شدن دلگیر نشوند و هدف و غایت نظرشان یادگیری و آموزش باشد.

بانو عسکری با لطف نظر مدیریت کارگاه دوم را به عهده ی بنده گذارده اند و این در حالیست که بنده شاگرد کوچک اساتید حاضر در سایت هستم. لذا در اینجا از تک تک این عزیزان و پیشکسوتان عرصه ی ادبی کسب رخصت کرده و ارادت خالصانه ی خود را خدمتشان اعلام میدارم.

سلامت و نویسا باشید

💐💐سلام و درود

درود و عرض ارادت
…
عزیزان همکار و ارجمندم
حسب الامر ادیب و فرهیخته ارجمند
بانو عسکری بزرگوارحقیر
نیز به نوبه خود ابیات از هذیانی هایم را تقدیم ساحت ادب شما نمودهآرزوی توفیق روز افزون و پیشرفت جامعه ادبی را دارم
🌺🌸🌺🌺🌸🌺🌸

روز و شب

من که همراه تو بودم روز و شب
برکه ی ماه تو بودم روز و شب

لحظه لحظه عاشق و دل داده ی
گاه و بیگاه تو بودم روز و شب

پای نجوای نسیم و عطر یاس
نغمه ی آه تو بودم روز و شب

با دل شوریده، مست و بیقرار
بر سر راه تو بودم روز شب

ذره ذره در پی سودای عشق
خاک درگاه تو بودم روز و شب

کاش ای جان واژه ای از مصرعِ
شعر کوتاه تو بودم روز و شب

سروشی دیگر:
روزها شب شد و جوانی رفت/
تابش افشانِ زندگانی رفت/
جاودانم تو باش! فانی رفت/
دلخوش ام تا به جان، تو می تابی.//

سلام و درودتان باد
بنظرم ابتکار جالب توجهی است
ان‌شاءالله فرصت شود بیش از پیش در آینده از اشعار و مطالب اساتید و دوستان بزرگوار بهره مند گردید و همچنین مطالبی تقدیم بدارم.
با آرزوی توفیقات روزافزون
🌷🌷🌷🌷🌷🌷👏👏👏👏

با سلام و احترام ، به نظر می رسد که بخش کارگاهی اگر از بخش نظرات دوستان و همه عزیزان که درباره راه اندازی آن مطرح کرده اند جدا گردد بهتر خواهد بود . زیرا اشعار و نوشته های ارائه شده درمیان تقدیرها و تشکرها و نظرات و همچنین راهنمایی ها قرار گرفته و کمی بهم ریختگی را بوجود آورده. منظور که هر کارگاه با عنوان خاص خود از دیگر مطالب ارائه شده جدا شود. با سپاس

با اجازه سرایندگان عزیز
در پنجره نمایش گروهی اشعار
سروده ها را بدون درج نام شاعر، منتشر می کنیم
تا خوانندگان هنگام انتخاب بر کیفیت خود شعر متمرکز باشند وکاری به این که چه کسی آن را سروده نداشته باشند

به قول شریف: انظر الی ما قال و لا تنظر الی من قال
🍃🌸🍃

اشعار ارسالی برای شرکت در مسابقه:

🌷🌷🌷

(1)

سروشی به نام بر سرِ صید:
قایقِ روز را به شب می بُرد/
تشنه در موج های تب می مُرد/
از دل و دیده اش رَکَب می خورد/
بر سرِ صیدِ ماهیانی چند.//

🌷🌷🌷

(2)

ای بشر خاکی به اخلاصی مرا
خوان شبان روزی ز غیر از من جدا
روزیش را می کنم تضمین اگر
او مرا تنها بخواند هر کجا

🌷🌷🌷

(3)

ای به تقوا متقی پرهیزکار
بینِ خلقی همنشین با کردگار
خالقی را حمد گویی روز و شب
آخرت را یاد ، از دنیا فرار

🌷🌷🌷

(4)

کفتارها
رویای شب را
به نان روز می فروشند
و پرندگان نان روز را
می بخشند
تا رویای شب را
پرواز …………………..

🌷🌷🌷

(5)

سروشی دیگر:

روزها شب شد و جوانی رفت/
تابش افشانِ زندگانی رفت/
جاودانم تو باش! فانی رفت/
دلخوش ام تا به جان، تو می تابی.//

🌷🌷🌷

(6)

درشب و روزشطرنجی چشمان ِشهلایت
سربازم
به عشق
کشته می شوم…
به لحظه
به فرمان کیش ومات فریبای پلک

🌷🌷🌷

(7)

روز و شب

من که همراه تو بودم روز و شب
برکه ی ماه تو بودم روز و شب

لحظه لحظه عاشق و دل داده ی
گاه و بیگاه تو بودم روز و شب

پای نجوای نسیم و عطر یاس
نغمه ی آه تو بودم روز و شب

با دل شوریده، مست و بیقرار
بر سر راه تو بودم روز شب

ذره ذره در پی سودای عشق
خاک درگاه تو بودم روز و شب

کاش ای جان واژه ای از مصرعِ
شعر کوتاه تو بودم روز و شب

🌷🌷🌷

(8)

سروشی دیگر:

روزها شب شد و جوانی رفت/
تابش افشانِ زندگانی رفت/
جاودانم تو باش! فانی رفت/
دلخوش ام تا به جان، تو می تابی.//

🌷🌷🌷

(9)

روز و شب
مونسان بی اراده
خواهرانی با گیسوان سپید و سیاه
ازمادری با چشمهای آبی
روز ، قصه ساز
شب ، قصه گو
روز ، التهاب و هیاهو
شب ،عاشقانه ، سکوت و عمیق
روز، صحنه پر هیاهوی عاشق شدن
شب ، بارش بی امان و سرد غم
روز ، پر از آواز آفتاب
شب ، بستر زمزمه مهتاب
من ، به دنبال سپیده و غروب می گردم

🌷🌷🌷

(10)

بی‌خرد آگه ز حٙدِ شوکت خورشید نیست
روز، همان شب، بِنِگر نور و فروغ آنِ کیست

پهنه‌ی آفاق پر از تابش انوار اوست
دور شب و روز همه طاعت گفتار اوست

روزی اگر باطن هر ذره به جان بنگری
جز کشش عاشق و معشوق در آن ننگری

ای دل مشتاق چنان باطن آن ذرّه باش
در کش و قوسی به ره یار فراغرّه باش

بوسه‌ی شب بر رخ روز است به وقت سحر
زنده به عشق است و نمیرد شب و روز ای بشر

🌷🌷🌷

(11)

روز
آستین افق
بالا زده
چشم در حوض آسمان
می شوید
مگر
از چه جنسی بود
این شب
که به هیچ روی
پاک نمی گردد
زمین
چون لکه ای ننگ
به چه گناهی
مُهر می نشاند
بر پیشانی
بارانی باید
بارانی
پنجره ها خسته اند و
دست در دست دیوار
به حفره های سقف ها
می نگرند
بی شک این شب را
پایانی ست
روزی
خواهد آمد
آن صبح راستین

🌷🌷🌷

(12)

چه کسی دیده شادی ما را؟
غصه سد کرده راه فردا را
روز خوابیده روی ایمانش
شب در آورده کفر دنیا را

🌷🌷🌷

(13)

روز آینه ی جمال یار است
شب محفل انس کردگار است

در محفل انس حضرت یار
مهر است که روز و شب به کار است

این پرده بهشت در بهشت و
این باغ بهار در بهار است

سری است که خلوت دل ما
پاییز و بهار ، بیقرار است

ای آن که شبانه غرق خوابی
زنجیره ی عمر در شمار است

با شب بنشین و صبح دریاب
گنجور شبانه ماندگار است

با خلوتیان ستاره بشمار
سرمایه ی ما همین قمار است

ما آنچه که گفتنی است گفتیم
شب پرده سرای زرنگار است

🌷🌷🌷

(14)

“سیرک جهان”
باز هم
این سریال ادامه دار
سر ساعت صفر
از سینمای پشت پرده ی پنجره؛
کلاغ شب
روی شانه های آسمان
می پرد
مترسکی بدون دست
در کلاه خود
خرگوش روز را
شعبده دارد

🌷🌷🌷

(15)

تو درپس غروب کدامین
ستاره نشسته ای..
که سیاه چاله ها
نیز ازدرکت عاجزند
پسین ناهید عشقی
دلبرانه ترین زحل
بدرخش که الماس
درخشش ت را به رخ
ماه تاب بکشی..

🌷🌷🌷

(16)

“روزها فکر من این‌ست و همه شب سخنم”
من چرا این‌ همه درگیر تو شد، روح و تنم

در شبی از دل وابسته به غم دل بردی
بعد از آن مِهر تو شد،،،، مُهر تمام بدنم

آنکه بر شعله‌ی خاکستری‌اش، عشق دمید
تا چو ققنوس، به پا خیزد از آن مُرده،، منم

عشق، آنشب که مرا رانده، ز دنیای بهشت
خواست ممنوع تو را، یک‌ شبه از دل بکنم

پیله می‌ کرد دلم، تا که کنارت باشد
تا تنت را،،،،،، بتوانم به تن خود بِتَنَم

دل،هراسی شب‌و روز از غم و سوز تو نداشت
چون نه دلگرم بهشت‌ست و نه دوزخ شدنم

همه شب زائر چشمان تو گردیده…دلم
چون نشد قید تماشای تو را هم بزنم

🌷🌷🌷

درود بر چکامه‌سرایان و دوستان و سروران هنرمند و با سپاس ویژه از دوست و استاد هنرمند سر کار خانم عسکری که در پناه ایزد یکتا باد، ضمن بیان سپاسگزاری از این فراخوان و پوزش بابت اینکه به علت هیاهوی فراوان در حرفه‌ام ،سوزن اندیشه‌هایم در حال حاضر کمتر بر روی نوشتن متمرکز است لذا به رسم پاس‌داشت این آیین زیبا که امیدواریم همیشگی باشد چند بیتی را خدمت سروران عزیز به رسم ادب (در غالب کلاسیک) می‌نگارم.

بی‌خرد آگه ز حٙدِ شوکت خورشید نیست
روز، همان شب، بِنِگر نور و فروغ آنِ کیست

پهنه‌ی آفاق پر از تابش انوار اوست
دور شب و روز همه طاعت گفتار اوست

روزی اگر باطن هر ذره به جان بنگری
جز کشش عاشق و معشوق در آن ننگری

ای دل مشتاق چنان باطن آن ذرّه باش
در کش و قوسی به ره یار فراغرّه باش

بوسه‌ی شب بر رخ روز است به وقت سحر
زنده به عشق است و نمیرد شب و روز ای بشر

#یزدان_مشایخی
۱۹آذر۱۳۹۸

درودها جان دلم
چقدر جای کارگاه ادبی درین سایت خالی بوده…
ممنونم از مهرت جانان من
با آرزوی موفقیت های روز افزون
❤️❤️❤️❤️❤️❤️🌸🌸🌸🌸🌸🌸

درود و مهر بانوی ارجمندم
سلام های پر از ارادت نثارتان
چه بسیار ازین حرکت فرهنگی خرسند شدم و البته شرمنده و مغموم که دیر دعوتتان را دیدم و با تاخیر پاسخگویتان شدم
سرورم این حقیر تا کنون در هیچ کارگاهی فعالیت نداشته و چندان به چند و چون کار آشنا نیستم آیا باید در همه ی چالش ها شرکت داشت من از چالش کلیدواژه ها و سروده ای برای یک عکس با شعر سپید استقبال میکنم و بسیار هیجان انگیز و آموزنده خواهد بود
امیدوارم فرصت از دستم نرفته باشد ، این مدتی که امکان نت نبود، شعرهای بسیاری برای ثبت دارم و چون فرمودید یک شعر تازه با کلید واژه های روز و شب، بنده این بداهه را اینک سرودم
پیشکش شما خوبان پاک
درودی بی کران بر شما باد
همت تان افزون
روز و شبتان پر از مهر
مهرتان یلدایی
.
روز
آستین افق
بالا زده
چشم در حوض آسمان
می شوید
مگر
از چه جنسی بود
این شب
که به هیچ روی
پاک نمی گردد
زمین
چون لکه ای ننگ
به چه گناهی
مُهر می نشاند
بر پیشانی
بارانی باید
بارانی
پنجره ها خسته اند و
دست در دست دیوار
به حفره های سقف ها
می نگرند
بی شک این شب را
پایانی ست
روزی
خواهد آمد
آن صبح راستین

درودهای بیکران از دیار نصف جهان خدمت عزیزان در سایت وزین شعر پاک

سروده های دوستان را خواندم و از احساسات ناب لذت بردم
مطلبی به ذهنم رسید که به گمانم برای دوستان و شاعرانی که تمایل به سرایش در قالبهای غزل کلاسیک و یا اشعار نیمائی دارند ، شاید مفید واقع شود. البته خواستگاه بنده تمایل و نزدیکی دوستان به اشعار موزون و ریتمیک است.

در کارگاه حاضر بانوی عالیقدر سرایش با دو واژه ی “روز و شب” را برای دوستان به طبع آزمایی گذارده اند لذا شاعران عزیز میتوانند هر کدام از واژه ها را به طور جداگانه و یا ترکیب عبارت “روز و شب” را در اشعار استفاده نمایند.
نکته ای که در اشعار کلاسیک و به خصوص غزلیات حائز ذکر است ، اینکه غزلیات مردف (دارای ردیف) به علت ایجاد موسیقیای بیشتر برای مخاطب جذابیت بیشتری خواهد داشت.
عبارت “روز و شب” می تواند در کنار هم بعنوان ردیف قرار گیرد چنانچه شاعر محترم جناب معصومی عزیز غزلی فاخر و دلنشین با این ردیف سروده و در قسمت اشعار کارگاه قرار داده اند که طبع موزون و دلنشین ایشان شایسته ی ستایش است.
وزن غزل ارسالی ایشان “فاعلاتن فاعلاتن فاعلن” رمل مسدس محذوف است که نمونه ی زیبای آن را در دیوان شمس و از غزلیات حضرت مولانا با مطلع ؛
“در هوایت بی قرارم روز وشب” ، میخوانیم. البته این موضوع بهیچوجه از ارزش غزل زیبای جناب معصومی چیزی کم نمی کند. منتهای امر بنده فکر کردم شاید دوستانی خواهان سرایش غزل با ردیف “روز و شب” باشند و برای جلوگیری از تکرار شعر در این وزن چند وزن که بتوان عبارت روز و شب را در آن ردیف قرار داد به دوستان پیشنهاد میکنم.

از آنجا که “روز و شب” به تنهایی بر وزن فاعلن قرار دارد و برای ردیف شدن لازم است در انتهای مصرعها واقع شود دوستان می توانند در این چند وزن استاندارد پیشنهادی طبع آزمایی کنند.

۱-وزن “فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن” ، رمل مثمن محذوف

۲-وزن “مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن” ، مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف

۳-وزن “مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن” ، منسرح مطوی مکشوف ، در این بحر بخاطر دوری بودن وزن میتوان در انتهای دور اول بجای هجای بلند از هجای کشیده استفاده کرد.

۴-وزن “مفتعلن مفتعلن فاعلن” ، سریع مسدس مطوی مکشوف

۵-وزن “فاعلن فاعلن فاعلن فاعلن” ، در بحر متدارک مثمن سالم

۶- وزن “فاعلاتن فاعلن فاعلاتن فاعلن” ، در بحر مدید مثمن سالم

البته دو وزن آخر کم کاربرد تر بوده اند.

درود بر دوستان و اعضای بزرگوار سایت،همچنین سرکار خانم عسکری.
در حد حضور بین بزرگان جمع نیستم اما اجابت دعوت کردم.

چه کسی دیده شادی ما را؟
غصه سد کرده راه فردا را
روز خوابیده روی ایمانش
شب در آورده کفر دنیا را

… سلام و عرض ادب و خدا قوت باری شعر کاریست از دل که از تنگی گاه روزش می گیرد و با آه شب، تمام وجودش را تب… لذا تا انگیزه نباشد شعری هم نیست؛ شعر سوال و جواب نیست که همیشه قابل طرح باشد! شعر حاثه ای است که در پیّ یک حادثه دیگر شکل می گیرد و جای خود را در دل لحظه ها… نه هیچ شاعر در زمان معین قادر به گفتن شعر است و نه هیچ شعر در همین زمان معین شعر تلقی می شود. اصولا شعر خواستن نیست بلکه شعر باید شاعر را بخواهد؛ بر این بنا ” خواسته ” بنده تا فردا هم حتی تا سال ها نیز چشم در راه شعر باشم اگر، آن شعری که مد نظر دلم هست پدید نمی آید. این همه گفتم تا بگویم شعری الان در بساط دلم نیست مگر قبلا گفتم باشم و یا بعدا او مرا بخواند… تنها اکتفاء می کنم به کوتاه زیر از روز های رفته:

روز ها لحاف ی دوزم،
روی کارتن
شب ها، بغض ماه و
اشک ستاره می کشم…

پژواره

درودها دوستان عالیقدر ؛

چه زیبا جناب پژواره شعر را تشریح کردند و حقیقتا لذت بردم. تعریف ایشان تداعی کننده ی بیان دکتر عبدالحسین زرین کوب در مورد شعر است که ایشان هم شعر را یک حادثه می دانند و زمان وقوع این حادثه بطور یقین در دست شاعر نیست. لذا بنده همواره از ارائه ی بداهه خودداری کرده و چنانچه بداهه نویسی هم داشته ام آن شعر دلچسبی که حداقل به مذاق خودم خوش بیاید از آب در نیامده است.

بد نیست در این مقال تعریفی از شعر با چند دیدگاه مختلف داشته باشیم.

عده ای از بزرگان و صاحب نظران شعر را بیانی بلیغ میدانند که احساسات مخاطب را برانگیزد ، در آن از صنایع ادبی و بلیغ و نیز صور خیال استفاده شده ، موزون و مقفی باشد. اینگونه اشعار را در سروده های کلاسیک قدما در سراسر قرون ادب پارسی مشاهده خواهیم کرد. البته درجات شعری در این تعریف به سه حالت طبقه بندی می شود که از بحث حاضر خارج است.
در تعریف دوم که نیما مبتکر آن بود و بعدها توسط زنده یاد فریدون مشیری و سهراب سپهری به تکامل رسید شرط قافیه برای شاعر اختیاری شد ولی تمام شرایط قبل از قبیل وزن صنایع بدیع و لطافت طبع و .. در این شعر باقی ماند اینگونه شعر را به تعداد در آثار شاعران معاصر با عنوان شعر نو یا نیمایی میتوان یافت.
در تعریف سوم که به جرات شاملو را میتوان به عنوان اصلی ترین پایه ی آن نام برد پا از این هم فراتر گذارده شد و شرط وزن و موسیقیای شعری هم حذف شد. اینگونه آثار که در دسته ی سپید طبقه بندی میشوند تفاوتشان با نثر تنها در لطافت طبع شاعر و استفاده از صنایع بدیع و ادبی است.

متاسفانه امروز دوستان به علت مشکلات آموزش نظام عروضی و صنایع ادبی بیشتر رر قالب سپید و سپید نو قلم می زنند که این میتواند در آینده ادبیات ایران زمین را با فقر غنایی مواجه سازد.
توجه داشته باشیم که زنده یاد شاملو ، در حالی شاملوی بزرگ شد که به چندین زبان زنره ی دنیا مسلط بود و بیشترین استفاده در نوشتار را با ترجمه ی آثار بزرگان شعر جهان نمود و شاید یکی از دلایلی که شعر موزون اشعار شاملو کمتر می بینیم فرصت کوتاه او در مواجهه با هجم عظیم آثار بزرگان جهان بود. (موزون کردن جملات امری زمان بر است) چنانچه در مصاحبه ای در اواخر عمر این بزرگمرد به کوتاهی بیش از حد عمر انسان اشاره می کنند.

اگر بخواهیم سروده های ارسالی دوستان در این کارگاه را طبقه بندی کنیم به دو گروه کلاسیک و سپید دسته بندی خواهند شد که آثار کلاسیک در قالب غزل از جناب معصومی ، بانو عسکری ، جناب یزدان مشایخی ، جناب ولی الله بایبوردی و غزلی از حقیر و دو سروده از جناب رضا پور که ، بندی از مسمط مربع در وزن ، خفیف مسدس مخبون محذوف ، فاعلاتن مفاعلن فعلن ، میباشد.
آثار سپید هم که توسط عالیجنابان و مهربانوان بزرگوار ارسال شده و نقد آن از عهده ی بنده خارج است.
لذا در فرصت پیش رو به بررسی آثار کلاسیک ارسالی خواهم پرداخت.

از اهالی محترم و استادان معظم خواهشمندم در این مسیر با شعر پاک همگام و همقدم باشند و حداقل در نقدها یاری نمایند.

غزلی در وزن ، مفعول مفاعلن فعولن ، هزج مسدس مقبوض محذوف ، شعری از حقیر تقدیم به پیشگاه دوستان ، امید که بر بلندای طبعتان قرار گیرد.

روز آینه ی جمال یار است
شب محفل انس کردگار است

در محفل انس حضرت یار
مهر است که روز و شب به کار است

این پرده بهشت در بهشت و
این باغ بهار در بهار است

سری است که خلوت دل ما
پاییز و بهار ، بیقرار است

ای آن که شبانه غرق خوابی
زنجیره ی عمر در شمار است

با شب بنشین و صبح دریاب
گنجور شبانه ماندگار است

با خلوتیان ستاره بشمار
سرمایه ی ما همین قمار است

ما آنچه که گفتنی است گفتیم
شب پرده سرای زرنگار است

ایمان کاظمی – اصفهان

“سیرک جهان”
باز هم
این سریال ادامه دار
سر ساعت صفر
از سینمای پشت پرده ی پنجره؛
کلاغ شب
روی شانه های آسمان
می پرد
مترسکی بدون دست
در کلاه خود
خرگوش روز را
شعبده دارد

بادرود وارادت بانوعسکری…
تو درپس غروب کدامین
ستاره نشسته ای..
که سیاه چاله ها
نیز ازدرکت عاجزند
پسین ناهید عشقی
دلبرانه ترین زحل
بدرخش که الماس
درخشش ت را به رخ
ماه تاب بکشی..
م. مهتاب

سلام به سرکار خانم عسگری
بداهه ای است
نه برای شرکت درمسابقه
فقط خواستم که نسبت به کار خوب تان بی تفاوت نباشم
موفق باشید

ای که نان را میخوری با نرخ روز
حق خوری از کارگر یا پینه دوز
شب چگونه سر به بالین می نهی
ای وجودت قوز است بالای قوز
🌺🌺🌺

پدر محمد تقی بهار نیز مانند خود او لقب ملک الشعرایی داشته است. وقتی بهار جوان بعد از مرگ پدر مطرح شد و مدعی عنوان ملک الشعرایی، برخی در قوت طبع شعر او تردید کردند و او را به امتحانی بسیار دشوار مکلف نمودند.

امتحان از این قرار بود که بهار می‌بایست در مجلسی حضور پیدا کند و با واژه‌هایی که به او گفته می‌شد، از خود رباعی بسراید که دربرگیرنده همۀ آن واژه ها باشد.

اولین سری واژه‌ها از این قرار بود:

خروس ، انگور ، درفش ، سنگ

و بهار اینچنین سرود :

برخاست خروس صبح برخیز ای دوست

خون دل انگور فکن در رگ و پوست

عشق من و تو قصۀ مشت است و درفش

جور تو و دل ، صحبت سنگ است و سبوست

سپس واژه های :

تسبیح ، چراغ ، نمک ، چنار

بهار سرود :

با خرقه و تسبیح مرا دید چو یار

گفتا ز چراغ زهد ناید ا نو ا ر

کس شهد ندیده است در کام نمک

کس میوه نچیده است از شاخ چنار

و در آخر:

گل رازقی ، سیگار ، لاله ، کشک

و بهار چنین سرود :

ای برده گل رازقی از روی تو رشک

در دیدۀ مه ز دود سیگار تو اشک

گفتم که چو لاله داغدار است دلم

گفتی که دهم کام دلت یعنی کشک

بهار خود می گوید : در آن مجلس جوانی بود طناز و خودساز که از رعنایی به رعونت ساخته و از شوخی به شوخگنی پرداخته با این امتحانات دشوار و رباعیات بدیهه باز هل من مزید گفته و چهارچیز دیگر به کاغذ نوشت و گفت تواند بود که در آن اسامی تبانی شده باشد و برای اذعان کردن و ایمان آوردن من ، بایستی بهار این چهار چیز را بسراید :

آینه ، اره ، کفش ، غوره

من برای تنبیه آن شوخ چشم دست اطاعت بر دیده نهاده ، وی را هجایی کردم که منظور آن شوخ هم در آن هجو به حصول پیوست و آن این است :

چون آینه نورخیز گشتی احسنت !

چون اره به خلق تیز گشتی احسنت!

در کفش ادیبان جهان کردی پای

غوره نشده مویز گشتی احسنت!

“روزها فکر من این‌ست و همه شب سخنم”
من چرا این‌ همه درگیر تو شد، روح و تنم

در شبی از دل وابسته به غم دل بردی
بعد از آن مِهر تو شد،،،، مُهر تمام بدنم

آنکه بر شعله‌ی خاکستری‌اش، عشق دمید
تا چو ققنوس، به پا خیزد از آن مُرده،، منم

عشق، آنشب که مرا رانده، ز دنیای بهشت
خواست ممنوع تو را، یک‌ شبه از دل بکنم

پیله می‌ کرد دلم، تا که کنارت باشد
تا تنت را،،،،،، بتوانم به تن خود بِتَنَم

دل،هراسی شب‌و روز از غم و سوز تو نداشت
چون نه دلگرم بهشت‌ست و نه دوزخ شدنم

همه شب زائر چشمان تو گردیده…دلم
چون نشد قید تماشای تو را هم بزنم

✍️ علی سلطانی نژاد

آذرماه ۹۸

“مصرع اول، وامی از حضرت حافظ مییاشد

همراهان گرانقدرم
پنجشنبه شب، همزمان با اعلام تاریخ جمعه (98/9/22)
پنجره دریافت اشعار ارسالی برای مسابقه
تکمیل و جهت رای گیری به صفحه دوم کارگاه منتقل می شود
از همه شرکت کنندگان و همچنین خوانندگان عضو انجمن دعوت می کنم
حداقل یک و حداکثر سه اثر را که از نگاه خودشان برتر، ارزیابی کرده اند انتخاب و رای خود را در صفحه دوم کارگاه اعلام نمایند
به عنوان یک تلاش گروهی در جهت اعتلای فرهنگ نقد
خواهشمندم اعلام رای، همراه با نوشتن دلایل انتخاب و یا عدم انتخاب اثر باشد
🍃🌸🍃

در تفاوت های سروش(بویژه سروش کوتاه و تا حدودی سروش پیوسته) با مسمّط

یکی دانستنِ قالب های سروش و مسمّط صرفا به علت شباهت در شیوه ی قافیه بندی، ناشی از تازه و ناشناخته بودن سروش حتی در میان اهالی ادبیات است و این در حالی است که شباهتِ ظاهریِ بینِ دو قالب قصیده و غزل حتی بسیار بیش تر از شباهتِ ظاهریِ مسمط و سروش است؛ اما آنهایی که سروش را مسمط می پندارند، اگر قالب های شعر فارسی را بشناسند، بعید است که قصیده و غزل را یکی بدانند؛ پس یک دلیل ما برای اثباتِ استقلالِ سروش از مسمط و در پاسخ به کسانی که قالب های شعری را می شناسند، استناد به تفاوت غزل و قصیده است .

استدلال دیگر ما بر جداییِ سروش از مسمط، نام و تعریف همین قالب مسمط است؛ چراکه مسمط به معنای به رشته کشیده، در تعریفی که دارد، وقتی معنا پیدا می کند که دارای رشته هایی باشد و در پایان هر رشته، بندی بیاید که همقافیه ی بندهای بعدی شود.

همان طور که به چند پنجره نمی توان نامِ خانه داد، به یک رشته هم نمی توان مسمط گفت.

به عبارت دیگر: هر رشته ی مسمط مثل مجموعه یی از پنجره های خانه است؛ اما مجموع لَخت های چندگانه ی سروش که بطور معمول سه تا پنج لَخت هستند، خانه ای کامل یعنی شعری کامل اند .

در مقایسه ی بین سروش و مسمط اگر از شباهت در قافیه بندی بگذریم، تفاوت های برجسته ای را پشت سر هم خواهیم دید که شکی در تفاوت ذاتی بین آنها باقی نمی گذارد.

برخی از تفاوت های سروش و مسمط عبارت اند از این که:

1- سروش با تعداد بین سه تا پنج مصراع یا لخت به پایان می رسد؛ اما مسمط با این تعداد مصراع یا بیش تر از اینها تازه شروع می شود.
2-آخرین لخت سروش بصورت کوبشی عمل می کند؛ اما بندهای مسمط مخصوصا در بندهای غیرپایانی معمولا فقط نشانگرِ پایانِ یک رشته و لزوم آمادگی برای شروع رشته ی بعدی اند. به این ترتیب ممکن است در سروش برای رسیدن به کوبش از روش های مختلفی استفاده شود؛ از جمله این که لخت پایانیِ سروش ممکن است از نظر معنا یا زبان یا هردو متفاوت از لخت های قبلی و بصورتی غافلگیرکننده باشد؛ ولی بندهای مسمط در راستای سایر مصراع های هر رشته ی مسمط می آیند.
3-سروش دارای وزن و نیم وزن های ترجیحی است؛ اما مسمط در هر وزنی می تواند باشد.
4-سروش برخلاف مسمط، شیوه های مختلفی در قافیه بندی دارد.
5-سروش می تواند علاوه بر شعر سنتی، در شعر نو هم به کار برود؛ اما مسمط بعنوان قالبی باستانی و مخصوص شعر سنتی است.
6- – سروش بر فشرده گویی و مسمط بر گسترده گویی استوار است.
7- قافیه پردازی درونی در سروش اهمیت بیش تری دارد؛ چراکه از یک طرف با توجه به اهمیت فراوانی که سروش برای زیبایی های زبانی و معنایی قائل است و از طرف دیگر با توجه به کوتاهیِ قالب سروش و فرصت کوتاهی که برای آرایه پردازی ها و از جمله تقویت قافیه سازی دارد، لازم است در چند لخت کوتاه به زیبایی مطلوب خود برسد و در نتیجه، قافیه پردازی درونی برای آن اهمیت بیش تری پیدا می کند؛ اما مسمط، وسعت زیادی دارد و در صورت اهتمام به آرایه های ادبی، می تواند آنها را در قسمت های مختلف خود پخش کند و در حالت عادی اصراری بر قافیه پردازی درونی ندارد.
8- سروش از نظر نوع نگاه، موضوعات و شیوه ی بیان، قالبی است در میانه ی هایکو(هایکوواره)، پریسکه، دوبیتی و رباعی؛ ولی مسمط با قصیده همخوانیِ بیش تری دارد و حتی بعضی مسمط را شاخه ای از قصیده دانسته اند. به این ترتیب مثلا در سروش از ایهام و جملات دو پهلو و پایان باز استفاده می شود؛ ولی در مسمط از حکایت پردازی، تضمین، توصیف مستقیم، مدح و … .

درودهای بی پایان
لطفا در ادامه، جهت نوشتن نقد بر روی اشعار
وارد صفحه دوم کارگاه با عنوان
“هم اندیشی دیگری در هنر، بررسی اشعار کارگاه اول”
واقع در نوار چرخان (بخش آخرین مطالب) شوید:

http://sherepaak.com/219330/بررسی-اشعار-کارگاه-اول

سپاسگزارم
🍃🌸🍃

شب مان سرد و ساکت و یلدا
روزمان، درد و رنج تا فردا

نه امیدی، نه مرهم دردی
نه چراغی، نه صحبت از مردی

ظلمت جهل و درد خودخواهی
رنگ و نیرنگ، ماه تا ماهی

روز ها مان نه روز، تاریکست
صبح مان با غروب نزدیک است

کاش این شب به روز می آمد
روزمان، در تموز می آمد

باید از خواب جهل بر خیزیم
از ریا و ستم بپرهیزیم

تقدیم به مدیریت محترم سایت

با سلام و عرض ادب محضر استاد گرانقدر بانو عسکری گرامی

و با درود فراوان به همه دوستان و همراهان شعر پاک

هر چند سیاهه ی اینجانب در پیش اهل ادب و معرفت چیزی نیست اما دوست داشتم با امتثال امر ، همراهان عزیز را همراهی کنم .

————————————————-
————————————————-

روز در چشم سیاه ات باز باشد ، باب شب
پیچ گیسوی تو باشد منظری از تاب شب

آبرویش می رود هر کس شرابِ روز خورد
آبرو را می کند افزون ، شراب ناب شب

کار را در وقت خود انجام ده چون ، خواب روز
نیست پیش دیده ور ، دلچسب تر از خواب شب

روی خود را بر نگردان از دل تاریک من
می درخشد آسمان از رونق مهتاب شب

در مسیر عشق هر کس روز ها افتد به راه
می برد او را به منزگاه ، اُسطرلاب شب

پیش اهل معرفت پنهان نماند دستِ خیر
جلوه خواهد کرد ماه از روشنی ، در قاب شب

در شب یلدا ، شود کوتاه ، راهِ روزِ وصل
می کند خود را نمایان ، لحظه ی کمیاب شب

روز ها در حلقه ی یاران چنان بی تاب باش
تا تو را یاری کند با دست پُر ، اسباب شب

————————
————————

با تقدیم احترام

💐❤️💐

میخواهم‌و میخوانمت هرشب به آهی
شاید  به   یاد  من  بیفتی   اشتباهی

پنهان   شدی  پشت  نقابی  تیره   اما
هرگز  ندیدم  سر  زند  از  تو   گناهی

زیباترین  ممنوعه‌ی  دنیا  شدی  عشق
دل تا ابد میخواهدت،خواهی‌نخواهی

تی‌پا  زدی  بر خاطرات  خوب  دیروز
وقتی بها دادی  به  حسی گاه گاهی 

پشت  دلم را  داغ  کردم  تا  که  قلبم
روزی دهد  بر این غم و دردم گواهی

تا   باختم   بر  لشکر   چشم  سیاهت
فهمیدم  این   را  که   علمدار  سپاهی

#بهاره_کیانی
#بداهه
۹۸/۹/۲۰

دوستان همراه
به پایان مهلت ارسال آثار نزدیک می شویم
ضمن تقدیر و تشکر از مشارکت جمعی شاعران بزرگمهر شعر پاک
در ادامه خواهشمندم با مراجعه به صفحه دوم کارگاه با عنوان”بررسی اشعار کارگاه اول”
واقع در بخش آخرین مطالب ضمن تحلیل و بررسی تمام آثار،
سروده های منتخب از نگاه خود را معرفی نمایید
صفحه بعدی کارگاه از همین لحظه منتظر اعلام رای و
دریافت نقد و نظرهای ارزشمند شماست
http://sherepaak.com/219330/بررسی-اشعار-کارگاه-اول
🍃🌸🍃